Σαν σήμερα πριν από 27 χρόνια ο Ντούσαν Μπάγεβιτς επιστρέφει στη Νέα Φιλαδέλφεια για πρώτη φορά με την ιδιότητα του προπονητή του Ολυμπιακού.
Η σεζόν 1996/97 είναι έτοιμη να ξεκινήσει και ο Σωκράτης Κόκκαλης είναι αποφασισμένος να κάνει ότι κρίνεται απαραίτητο για να οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην κορυφή του ελληνικού πρωταθλήματος μετά από 9 χρόνια «ξηρασίας» που έχουν μείνει στην ιστορία ως τα «πέτρινα χρόνια» για τον πειραϊκό σύλλογο. Ο Ολυμπιακός έχει διευθετήσει τα χρέη του, ο Κόκκαλης έχει αποκτήσει την προσήκουσα εμπειρία για να κινηθεί στο άγνωστο για εκείνον μέχρι τότε περιβάλλον και προχωρά σε εντυπωσιακές κινήσεις. Δεσπόζει το αδιανόητο μέχρι τότε, που δεν είναι άλλο παρά η πρόσληψη του Ντούσαν Μπάγεβιτς, πρώην προπονητή της ΑΕΚ και μίας εκ των εμβληματικότερων φυσιογνωμιών στην ιστορία της Ένωσης. Με μία λιτή ανακοίνωση στις 26 Ιουνίου του 1996, η ΠΑΕ Ολυμπιακός ανακοινώνει το Σερβοέλληνα προπονητή και ουσιαστικά αλλάζει το ρου της πορείας αμφότερων των συλλόγων.
Η επιστροφή στον τόπο λατρείας, το πανό της ντροπής
Το πρωτάθλημα της σεζόν 1996/97 βρίσκεται στα πρόθυρα της 15ης αγωνιστικής του πρώτου γύρου, της αγωνιστικής που ο Ντούσαν Μπάγεβιτς, επιστρέφει στον τόπο που λατρεύτηκε και σαν ποδοσφαιριστής και σαν προπονητής. Ήδη έναν μήνα πριν το παιχνίδι έχει σημάνει συναγερμός. Το κίτρινο είναι το χρώμα του μίσους, κανείς όμως δεν μπορεί να φανταστεί πόση δίψα για εκδίκηση κρύβουν οι ΑΕΚτζήδες μέσα τους. Λένε ότι τα μεγάλα πάθη ξυπνούν και τα μεγαλύτερα μίση, αυτό που θα ζήσει όμως ο Μπάγεβιτς δεν έχει προηγούμενο σε κανένα γήπεδο της χώρας. Κυριακή, 12 Ιανουαρίου 1997, ΑΕΚ – Ολυμπιακός.
Στην Αθήνα βρέχει ακατάπαυστα από τις πρωινές ώρες, η νεροποντή είναι τόσο δυνατή που αποκλείει οποιαδήποτε σκέψη για γήπεδο κι όμως το Νίκος Γκούμας γεμίζει ασφυκτικά. Το κλίμα είναι πρωτόγνωρο, ακόμη και σήμερα όσοι το έζησαν είναι αδύνατον να μεταφέρουν την ψυχολογία του όχλου. Οι οπαδοί της ΑΕΚ έχουν προμηθευτεί λογής νιτσεράδες, τα καταστήματα φωτοτυπικών και τα βιβλιοπωλεία έχουν βαρεθεί να εκτυπώνουν πεντοχίλιαρα, δεκαχίλιαρα, χιλιάδες χαρτονομίσματα με το πρόσωπο του Ντούσαν Μπάγεβιτς τυπωμένο στο χαρτί. Καθωσπρέπει κύριοι φορώντας νιτσεράδες, κρατώντας ομπρέλες ή απλές νάυλον σακούλες είναι εκεί ώρες πριν το παιχνίδι, μέσα στην καταρρακτώδη βροχή. Ακριβώς στο κέντρο του γηπέδου, ανάμεσα στους δύο πάγκους δεσπόζει το πιο «σκληρό» πανό που αναρτήθηκε ποτέ σε ελληνικό γήπεδο εναντίον ενός ανθρώπου.
«Πρόδωσες τη γυναίκα σου για τη Στανίση – Πρόδωσες την πατρίδα σου για την Ελλάδα – Πρόδωσες τη θρησκεία σου για το διάβολο (θρήνος) – γι’ αυτό ο Θεός δεν σου έδωσε τη δυνατότητα να κάνεις παιδιά, για να μην τα προδώσεις κι αυτά». Το πανό είναι σοκαριστικό, αλλά ο παρατηρητής του αγώνα Τάκης Φιλιππόπουλος, ούτε που διανοήθηκε να ζητήσει από τους ιθύνοντες της ΠΑΕ ΑΕΚ να αφαιρεθεί, αφού το κλίμα είναι τόσο τεταμένο που η παραμικρή «πρόκληση» θα τίναζε το ματς στον αέρα με ανυπολόγιστες συνέπειες. Σε άλλα σημεία του γηπέδου, αναρτημένα πιο ήπια πανό: «Κατάρα σε αυτόν που πρόδωσε το λαό που τον έκανε μάγκα», «Σκέφτομαι μόνο την ΑΕΚ. Αν πάρουμε το κύπελλο θα μείνω. Έδωσα από το Φλεβάρη το λόγο μου στον Κόκκαλη. – ΤΑ ΨΕΥΤΙΚΑ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ», «Ντούσαν Ιούδα».
Άφιξη και αναβολή
Η αποστολή του Ολυμπιακού έχει καταφθάσει μετά κόπων και βασάνων στο γήπεδο, ισχυρότατος αστυνομικός κλοιός προσπαθεί να προστατεύσει την ομαλή είσοδο των ανθρώπων του Ολυμπιακού στο Νίκος Γκούμας, αλλά οι πέτρες, τα νεράτζια, οι φωτοβολίδες πέφτουν βροχή, ειδικά τη στιγμή που μετά το γιατρό του Ολυμπιακού, Χρήστο Δάρρα, κατεβαίνει από το πούλμαν ο Μπάγεβιτς.
Συγκεντρωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ γύρω από το χώρο στάθμευσης του λεωφορείου, βρίζουν και πετούν ότι βρουν μπροστά τους, εκσφενδονίζονται ακόμη και ομπρέλες εναντίον του «προδότη». Η βροχή εν τω μεταξύ δε λέει να κοπάσει και η πρώτη απόπειρα του διαιτητή να δοκιμάσει την καταλληλότητα του τεραίν δεν στέφθηκε με επιτυχία. Το τελετουργικό με το «γκελ» της μπάλας επαναλαμβάνεται ακόμη δύο φορές και όπως είναι λογικό, το παιχνίδι βαίνει προς αναβολή.
Το σενάριο δεν θα μπορούσε να το σκεφτεί ούτε ο πιο νοσηρός νους: ο Μπάγεβιτς (που δεν χρειάστηκε να εμφανιστεί στον αγωνιστικό χώρο) θα ζήσει το ίδιο μαρτύριο ξανά. Μια ώρα μετά την προγραμματισμένη έναρξη του ματς, ο διαιτητής Χατζησταυρίδης συνοδευόμενος από τους δύο αρχηγούς και τον παρατηρητή της ΕΠΑΕ, αναβάλλει οριστικά το παιχνίδι για τη Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου και ίδια ώρα. Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ξανά τα ίδια καραβάνια οπαδών, οι ίδιες πορείες των οπαδών του Ολυμπιακού με τα τα μηχανάκια από τον Κηφισό (όσο κι αν ακούγεται παράλογο, τότε δίνονταν ακόμη εισιτήρια στα ντέρμπι και παρά το τεταμένο της ατμόσφαιρας, η Αστυνομία δεν έφερε αντιρρήσεις) τα ίδια «σκηνικά» στα στενά της Νέας Φιλαδέλφειας και στο αμαρτωλό Άλσος μεταξύ των φανατικών.
Άφιξη No2
Ο σταθμός του ΗΣΑΠ στον Περισσό φυλάσσεται με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας για τον κύριο όγκο των οπαδών του Ολυμπιακού που επιστρέφει και τη Δευτέρα για το μεγάλο ντέρμπι. Τους περιμένει ένα ασθενές κιτρινόμαυρο «μπλόκο» που πετάει πέτρες, αλλά δεν κατορθώνει να σπάσει τον αστυνομικό κλοιό. Τα ΜΑΤ κάνουν καλά τη δουλειά τους και ο έλεγχος στο πέταλο της «21» που είναι προγραμματισμένο να καθίσουν οι οπαδοί του Ολυμπιακού είναι κάτι παραπάνω από εξονυχιστικός. Η κινητοποίηση και η επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ τουλάχιστον όσον αφορά τους οπαδούς του Ολυμπιακού στέφεται με επιτυχία, το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι οι οπαδοί της ΑΕΚ και η προστασία της αποστολής και του ίδιου του Μπάγεβιτς.
Η ίδια εικόνα επαναλαμβάνεται, το πούλμαν καταφθάνει και σταθμεύει επί της οδού Καππαδοκίας, ακριβώς έξω από την είσοδο. Ο κλοιός των ΜΑΤ είναι και πάλι ισχυρότατος, οι πέτρες όμως ίπτανται πάνω από τα κεφάλια και μια εξ αυτών θρυμματίζει ένα τζάμι. Ο Μπάγεβιτς κατεβαίνει (και πάλι) ανέκφραστος συνοδευόμενος από πλειάδα αστυνομικών και μια φωτοβολίδα σκάει δύο μέτρα δίπλα του. (Ξανα)παίρνει τη γεύση του μίσους, νιώθει στην ατμόσφαιρα ότι το βράδυ αυτό θα είναι το δυσκολότερο της καριέρας του. Οι ΑΕΚτζήδες εξαγριώνονται ακόμη και από την επιλογή του προπονητή του Ολυμπιακού να εμφανιστεί με τη φόρμα της ομάδας, το θεωρούν ασέβεια και πλήρη υποταγή στον Κόκκαλη. Ο Σερβοέλληνας έκανε απλώς το αυτονόητο…
Είσοδος Μπάγεβιτς και το μίσος
Η «σκεπαστή» είναι ασφυκτικά γεμάτη, κρέμονται «λάφυρα» των εχθρών και τα συνθήματα δεν ακούγονται αφού στο γήπεδο επικρατεί μια άνευ προηγουμένου «χάβρα». Όλοι περιμένουν τον «προδότη», άνθρωποι όλων των τάξεων με το μίσος να ξεχειλίζει, ακόμη και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος έχει πάρει θέση στα «μάρμαρα» δίπλα στο συνοφρυωμένο Στράτο Γιδόπουλο με το μάτι να γυαλίζει εναντίον του «προδότη». Αργότερα, μετά το τέλος του ματς, θα εξαπολύσει δριμεία και αναπάντεχη επίθεση σε ζωντανή μετάδοση εναντίον του Μπάγεβιτς με τρομερές κατηγορίες και φανατισμό που θα ζήλευε και εκλεκτό μέλος της Ορίτζιναλ. Ώσπου το ρολόι δείχνει 19.58 και από τη φυσούνα ξεπροβάλλει ανάμεσα σε ΜΑΤ, Αστυνομικούς Διευθυντές, φωτογράφους και λογής παρατεχάμενους, η ατσαλάκωτη φιγούρα του Ντούσαν Μπάγεβιτς. Αυτό ήταν.
Η Νέα Φιλαδέλφεια πνίγεται στο μίσος, η οχλαγωγία μπορεί να συγκριθεί μόνο με εικόνες και εμπειρίες ρωμαϊκής αρένας. Ο Μπάγεβιτς, εμφανώς τρακαρισμένος και αγχωμένος περιμένει το νεύμα του Πέτρου Κόκκαλη που συνοδεύει την αποστολή στον πάγκο και ξεκινά να περπατά στο ταρτάν του στίβου. Γύρω του χιλιάδες χαρτονομίσματα με το πρόσωπό του, αντικείμενα, ύβρεις, ότι βάζει ό ανθρώπινος νους κι ακόμη περισσότερα. Είναι τα δυσκολότερα βήματα της (αθλητικής) ζωής του εκείνα από τη φυσούνα μέχρι τον πάγκο του Ολυμπιακού. Όσο πλησιάζει, τόσο πιο δύσκολα είναι τα βήματά του, η έκφραση στο πρόσωπό του τα λέει όλα. Ούτε ένας σπασμός, ούτε μια αποστροφή στο βλέμμα του, μόνο όταν ο Δημήτρης Μπουρουτζίκας του βάζει ένα μπουφάν για να τον προστατεύσει από τα αντικείμενα, φανερά ενοχλημένος το τινάζει από πάνω του και συνεχίζει αγέρωχος μέχρι την άκρη του πάγκου.
Όσοι έζησαν τη σκηνή και τα δευτερόλεπτα αυτού του βαδίσματος του Μπάγεβιτς, ήξεραν ότι αυτό που ζούσε ο Ντούσκο δεν πρόκειται να το ξαναζήσει ποτέ. O Μπάγεβιτς πολλά χρόνια αργότερα, όταν θα ζητήσει συγνώμη από τους απανταχού ΑΕΚτζήδες, θα εξαιρέσει τους ανθρώπους που έβλαψαν τόσο πολύ εκείνον και την οικογένειά του σε εκείνο το παιχνίδι, για την ακρίβεια δεν θα τους συγχωρήσει ποτέ.
Νικήτρια η ΑΕΚ
Το παιχνίδι όπως ήταν φυσικό πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Για την ιστορία η ΑΕΚ του Ραβούση θα νικήσει τον Ολυμπιακό του Μπάγεβιτς με 2-0 χάρη στα γκολ των Ντέμη Νικολαΐδη στο 43’ και Χρήστου Κωστή στο 67’.