Η Μάντσεστερ Σίτι, απέτυχε για δεύτερη συνεχή χρονιά να προκριθεί στην ημιτελική φάση του Τσάμπιονς Λιγκ. Ωστόσο στο αγγλικό πρωτάθλημα βρίσκεται, ήδη, 13 βαθμούς μπροστά από τη δεύτερη Γιουνάιτεντ με έξι αγώνες να απομένουν για να ολοκληρωθεί η αγωνιστική περίοδος. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο θα εστιάσουμε στις μεθόδους του Γκουαρδιόλα και στο πώς κατάφερε να φτιάξει μια ομάδα, με τα δικά του υλικά, απαλλαγμένη από παίχτες ασύμβατους στην ποδοσφαιρική του λογική. Τέτοια ομάδα συνάντησε την πρώτη του χρονιά. Μάλιστα, τότε, η Σίτι είχε παίξει δύο ημιτελικούς με τη Ρεάλ Μαδρίτης, κάνοντας μόλις ένα σουτ στον αντίπαλο τερματοφύλακα! Το σημειώνουμε αυτό για να γίνει κατανοητό σε όλους ότι έπρεπε να δομήσει από το κρηπίδωμά του το σύλλογο.
Έτσι λοιπόν, το καλοκαίρι προέβη στις ακόλουθες κινήσεις. Ο Ισπανός προπονητής στη δεύτερη του χρονιά άλλαξε τους πλάγιους αμυντικούς και έφτιαξε τη μεσοεπιθετική του τετράδα. Συγκεκριμένα, ο Γκουαρδιόλα αγόρασε τρεις ακραιούς μπακ (Μεντί-Γουόκερ-Ντανίλο), έφερε και τον Έντερσον της Μπενφίκα για τη θέση του βασικού τερματοφύλακα, ενώ προσέθεσε τον Μπερνάντο Σίλβα στους δημιουργούς της μεσοεπιθετικής γραμμής. Πίσω απ’ τον επιθετικό η Σίτι παίρνει ταχύτητα από Σανέ-Στέρλτινκ, έλεγχο και δημιουργία από Ντε Μπρόινε και Νταβίντ Σίλβα, ενώ ο Μπερνάντο Σίλβα ήρθε απ’ τη Μονακό για να προσφέρει και στους δύο τομείς. Όλοι αυτοί παίζουν συνήθως με εξάρι το Φερναντίνιο. Ο τρόπος που επιτίθεται η Σίτι και η δυνατότητα να παράγει καθαρές ευκαιρίες, βοηθά τους επιθετικούς της να εκτελούν υπό τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις. Η θεωρία μοιάζει σαφής. Η ομάδα και η μπάλα θα κινηθούν μαζί μέχρι τα 30 τελευταία μέτρα της αντίπαλης περιοχής χάρις στις γρήγορες εναλλαγές. Οι αμυντικοί δεν πρέπει να αρκεστούν στη μεταβίβαση της μπάλας χωρίς πραγματική πρόθεση. Η ιδέα είναι να ανέβουν «παίζοντας». Να προχωρήσουν, να προωθήσουν τη μπάλα και τα ταυτόχρονα να κερδίσουν μέτρα στο γήπεδο. Ο στόχος είναι να επιτύχεις στο γήπεδο να διασχίσεις τις αντίπαλες γραμμές. «Στόχος είναι να κάνεις τον αντίπαλο να κουνηθεί και όχι τη μπάλα», εξηγεί ο Γκουαρδιόλα. Αντίθετα πιστεύει ότι πρέπει να προσελκύσεις τον αντίπαλο. Αυτό εξηγούσε και ο Βραζιλιάνος Ντάντε, στην κοινή του συνύπαρξη στη Μπάγερν: “Εάν δώσω τη μπάλα χωρίς να έρθει σ’εμένα ο αντίπαλος, δε δημιουργώ καμία ταραχή στις γραμμές τους”. Το δόγμα είναι πως η μπάλα δε φεύγει από τα πόδια του παίχτη αν δεν κινηθεί ο αντίπαλος.
Παράλληλα, η σύνδεση στο διαδίκτυο κόβεται μέσα στα αποδυτήρια και η τροφή επιτηρείται. Καταργεί τους χυμούς και τις πίτσες. Δεν επιτρέπονται πλέον τα βαριά φαγητά.
Το φθινόπωρο του 2017 ο Πεπ δηλώνει: «Κερδίζουμε τα περισσότερα παιγνίδια χάρη στον ενθουσιασμό μας. Χρειαζόμαστε όμως κι άλλο χρόνο». Η Αγγλία προσπαθεί να καταλάβει έναν περίεργο προπονητή που όμως έχει δίκιο. « Η μπάλα βρίσκεται περισσότερο στον αέρα παρά στο έδαφος. Συχνά, δε χρησιμεύει να πρεσάρεις γιατί ο αντίπαλος θα στείλει τη μπάλα μακριά για να τη διεκδικήσει στη συνέχεια». Οι βασικοί άξονες οργάνωσης παραμένουν ίδιοι. Οι μέσοι να ντριμπλάρουν χωρίς σταματημό και οι πλάγιοι να συγκλίνουν στο εσωτερικό του γηπέδου όπως στη Μπάγερν.
Συχνά κατηγορείται από αδαείς και παράφρονες πως φτιάχνει ομάδες κουραστικές, τον χαρακτηρίζουν οπαδό του τίκι-τάκα, της κοφτής πάσας. Οι χρονιές του στη Μπάγερν έδειξαν ότι ο Πεπ δε θέλησε να εφαρμόσει κατά γράμμα τις φόρμουλες της μυθικής Μπάρτσελόνα (2009-12). Υπό τη διεύθυνσή του, η ομάδα της Βαυαρίας έγινε πολύμορφη, ικανή να αλλάζει τακτικές πολλές φορές σε κάθε αγώνα.
Ο Γιόχαν Κρόιφ που πήρε τον Καταλανό υπό την επίβλεψή του στη Μπαρτσελόνα επαναλάμβανε: “Είμαι ένας προπονητής πολύ πιο αμυντικός απ’ ότι οι άλλοι νομίζουν». Ο πνευματικός του γιος ποτέ δε μπόρεσε να τον αντικρούσει.
Υποστηρίζει με πάθος πως αν η ομάδα δεν αμύνεται καλά, φταίει ότι ήταν τοποθετημένη λάθος στην επιθετική της ανάπτυξη. Κάθε παίχτης έχει ένα συγκεκριμένο ρόλο ανάλογα με τη θέση της μπάλας. Ο στόχος είναι πάντα ο ίδιος. Να δημιουργήσει χώρους για τους συμπαίχτες του. «Ο Κρόιφ μου έλεγε –σημειώνει ο Πεπ- όταν έχεις τη μπάλα το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να κοιτάξεις όσο πιο μακριά γίνεται, μέχρι τον επιθετικό της κορυφής ή μέχρι τους πλάγιους μέσους». Η θέση των πλάγιων στο εσωτερικό του παιγνιδιού αποτέλεσε μια από τις πιο ξεχωριστές προσαρμογές στη μετάβαση από τη Μπαρτσελόνα στη Μπάγερν κι από εκεί στη Σίτι. Επίσης, συνηθίζει να ελευθερώνει το χώρο στην πλάγια γραμμή. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης χρονιά του στο Μάντσεστερ κατάλαβε ότι υπήρχε μεγάλη αναγκαιότητα στήριξης στη μεσαία γραμμή της ομάδας. Μετέφερε εκεί το κέντρο βάρους. Πολλές φορές στην εξέλιξη των αγώνων υπάρχουν για πολλά λεπτά τρεις αμυντικοί και επτά μέσοι!
Συνοπτικά οι πέντε θέσεις του Γκουαρδιόλα για τον έλεγχο και την οργάνωση:
- H κατανομή: Κανείς παίχτης δεν πρέπει να βρίσκεται στην ίδια οριζόντια ή κάθετη γραμμή με έναν συμπαίχτη του.
- Το πλάτος: Oι γωνιακοί παίχτες πρέπει να ανοίγονται, ώστε να διασπώνται οι γραμμές των αντιπάλων και να δημιουργείται χώρος για την ανάπτυξη των μέσων.
- Η συνοχή: Όχι η διαχείριση της μπάλας αλλά το πώς να την προφυλάξεις και να την κρατήσεις για να αναγκάσεις τον αντίπαλο να βγει από το πλάνο του.
- Ο 3ος παίχτης: Διαμόρφωση τριγώνου με ένα παίχτη πιο προωθημένο για να ακουμπήσεις πάνω του τη μπάλα και να περιμένεις έναν άλλο ελεύθερο παίχτη.
- Ο προσανατολισμός του σώματος: O ελεύθερος παίχτης πίσω από τη γραμμή πίεσης πρέπει να είναι έτοιμος να προχωρήσει και να διασχίσει γρήγορα το γήπεδο. Πρέπει πάντα να είναι τοποθετημένος στα ¾ και χωρίς να έχει πλάτη την περιοχή.
Ήταν 10/12/2017 όταν η Σίτι με το διπλό στο Ολντ Τράφορντ ισοφάρισε την επίδοση της Άρσεναλ απ’ το 2002 με 14 σερί νίκες και το ακόλουθο 4-0 στην έδρα της Σουόνσι ήταν η 15η νίκη στη σειρά: πλέον η Σίτι είχε αποκτήσει το ρεκόρ των συνεχόμενων νικών στην ιστορία της πρώτης κατηγορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου. Και στην Ισπανία το ρεκόρ είναι 16 σερί νίκες, το έχει η Μπαρτσελόνα απ’ τη σεζόν 2010-11. Ομοίως και στη Γερμανία είναι 19 νίκες, το έχει η Μπάγερν απ’ τη σεζόν 2013-14. Τα ρεκόρ όλων των εποχών για συνεχόμενες νίκες σε Αγγλία, Ισπανία και Γερμανία ανήκουν και τα τρία σε ομάδες που στην άκρη του πάγκου είχαν τον Πεπ Γκουαρδιόλα.
Τεράστια ποσοστά κατοχής, επιθέσεις κατά κύματα, συνδυασμοί που φέρνουν τους παίκτες σε τετ-α-τετ λες και είναι μπασκετικά λέι-απ, αντίπαλοι που υποχρεώνονται σε απόλυτα παθητικό ρόλο και απειλούν σπάνια και αναιμικά. Η Σίτι δεν χρειάζεται καν κάποια τρομερή αποτελεσματικότητα σε άμυνα και επίθεση: απλώς είναι καλύτερη σε όλα. Πέρυσι η Τσέλσι πήρε το πρωτάθλημα, αλλά για να το πετύχει έσπασε τα κοντέρ της αποτελεσματικότητας.
Ας αφήσουμε τους αριθμούς να μας παρουσιάσουν την πραγματική εικόνα: Η ομάδα του Κόντε είχε 58 xGoals και έβαλε 81, είχε δηλαδή αποτελεσματικότητα που της έδωσε 40% περισσότερα γκολ. Η Σίτι φέτος δεν χρειάζεται τέτοιες υπερβάσεις. Η ομάδα του Πεπ πετυχαίνει απλώς πέντε γκολ παραπάνω, ένα αξιοπρεπές 11% αύξηση λόγω καλής αποτελεσματικότητας.
Συγκεντρωτικά στατιστικά: Γκολ ανά αγώνα: 2.8, κατοχή μπάλας, 66,4%, ακρίβεια στις πάσες 88.9%, 17.6 σουτ ανά αγώνα, 15 τάκλιν ανά αγώνα και 13.3 ντρίμπλες.
Καταλήγουμε στο συμπέρασμα που θα μπορούσε, εύκολα, να έρθει κι ένα πρωτοπόρος της μοριακής κουζίνας. Ο Γκουαρδιόλα δε δημιουργεί, καινοτομεί. Αναμιγνύει την παράδοση και τις πιο προχωρημένες ιδές δίνοντας έτσι στο ποδόσφαιρο νέες προοπτικές.