Το κείμενο που ακολουθεί είναι αποτέλεσμα της συνέντευξης που μας παραχώρησε η Μ., 32 ετών όπου τα τελευταία επτά έτη διαμένει στη Γερμανία. Στη συνέντευξη μοιράζεται τους λόγους για τη μετεγκατάσταση της στη Γερμανία καθώς και μιλάει για την ποιότητα ζωής εκεί. Επιπλέον, περιγράφει τους λόγους που μπορεί να είναι αποτρεπτικοί όταν σκέφτεται την επιστροφή στην Ελλάδα.
Πόσα χρόνια διαμένεις στο εξωτερικό;
Μένω στο εξωτερικό από τον Ιανουάριο του 2018.
Ποιος ήταν ο λόγος ή οι λόγοι για τη μετακόμιση στο εξωτερικό;
Οι σπουδές καθώς και να μείνω μόνη μου.
Με ποια κριτήρια επέλεξες τη Γερμανία και όχι κάποια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως χώρα μετεγκατάστασης;
Τα δίδακτρα ήταν πολύ χαμηλά (300 ευρώ περίπου το εξάμηνο). Εκτός αυτού, είχα μια βασική γνώση της γερμανικής γλώσσας. Στην απόφαση μου αυτή, συνέβαλε το γεγονός ότι υπήρξαν άτομα από το συγγενικό μου περιβάλλον που είχαν μείνει παλιότερα στη Γερμανία.
Έχεις πραγματοποιήσει σπουδές στη Γερμανία; Αν ναι, τι προγράμματα έχεις παρακολουθήσει;
Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα που παρακολούθησα είναι στο Data Science (Computational Life Sciences). Πιο συγκεκριμένα, τα μαθήματα που παρακολούθησα σχετίζονταν με την Πληροφορική και τα Μαθηματικά.
Ποιες παρατηρήσεις έχεις να κάνεις όσον αφορά το επίπεδο σπουδών στη Γερμανία συγκριτικά με την Ελλάδα;
Δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα. Το πρόγραμμα σπουδών στην Ελλάδα είναι πιο θεωρητικό ενώ στη Γερμανία πιο πρακτικό. Στη Γερμανία, σε προετοιμάζουν για την αγορά εργασίας και σου δίνουν την ευκαιρία για έμμισθη εργασία σε διάφορα εργαστήρια (lab). Ως προς το θέμα των γνώσεων, δε διαφέρει πολύ το πρόγραμμα σπουδών μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο, στη Γερμανία είναι αρκετά αυστηροί ως προς τους αιώνιους φοιτητές.
Εργάζεσαι αυτή τη στιγμή; Αν ναι σε τι αντικείμενο;
Εργάζομαι σε νοσοκομείο της Γερμανίας στον τομέα της ανάλυσης δεδομένων όσον αφορά την ψυχιατρική.
Πώς θα χαρακτήριζες τις συνθήκες εργασίας και τις απολαβές στη Γερμανία;
Πολύ καλές συνθήκες εργασίας, όχι μόνο στο διδακτορικό αλλά και στις υπόλοιπες δουλειές. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει σεβασμός στον ελεύθερο χρόνο και είναι σίγουρο ότι θα πληρωθούν οι υπερωρίες -εφόσον και εάν κάνεις-.
Ποια χώρα πιστεύεις έχει καλύτερη ποιότητα ζωής και γιατί;
Όσο αφορά τη Γερμανία, υπάρχει κρατική οργάνωση και στήριξη από το κράτος, σε περίπτωση τόσο απόλυσης όσο και παραίτησης. Εκτός αυτού, υπάρχει πρόσβαση στην υγεία με τις υποδομές των νοσοκομείων να είναι αρκετά καλές. Στα επείγοντα περιστατικά δεν υπάρχει κάποια χρέωση ενώ εάν θες να κλείσεις ραντεβού για κάποια εξέταση, χρησιμοποιείς την κάρτα υγείας που σου παρέχεται από την ασφάλεια σου. Ωστόσο, επειδή στη Γερμανία, δεν υπάρχει το καθεστώς του ιδιώτη γιατρού με την έννοια που υπάρχει στην Ελλάδα, μπορείς να απευθυνθείς σε οποιαδήποτε ειδικότητα με την κάρτα της ασφάλειας σου (ιδιώτες και μη, όπου το κόστος της επίσκεψης καλύπτεται από την κάρτα). Λόγω αυτού, η επίσκεψη σε κάποιο γιατρό μπορεί να καθυστερήσει αρκετά. Σε περίπτωση ανεργίας και εφόσον είσαι άνω των 25 ετών, εάν δεν έχεις εργαστεί προηγουμένως για ενάμισι χρόνο, θα χρειαστεί να καλύψεις ο ίδιος τα έξοδα για την κάρτα υγείας, τα οποία ανέρχονται στα 200 ευρώ μηνιαίως. Διαφορετικά εάν έχεις προηγουμένως εργαστεί από ενάμισι χρόνο και πάνω δικαιούσαι εκτός από το επίδομα ανεργίας και πλήρη κάλυψη του κόστους ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα έχεις τις συνθήκες με τις οποίες έχεις μεγαλώσει: τους φίλους, την οικογένεια σου, τη θάλασσα και τον ήλιο. Εκτός αυτού, εάν έχεις βρει ένα τρόπο στην Ελλάδα να βγάζεις αρκετά χρήματα, μπορείς να έχεις τη δυνατότητα να μένεις σε μια καλύτερη (από άποψη συνθηκών) περιοχή, να έχεις το δικό σου όχημα καθώς και να έχεις την επιλογή για περισσότερες διακοπές το καλοκαίρι.
Έχεις παρατηρήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής στη Γερμανία μετά τον covid; Εάν ναι, ποιες πιστεύεις πως είναι;
Αυτό που παρατήρησα- τουλάχιστον στη δική μου ζωή-είναι ότι ξεκίνησα να δουλεύω περισσότερο από το σπίτι.
Ανά πόσο διάστημα επισκέπτεσαι την Ελλάδα; Έχεις παρατηρήσει διαφορές στον τρόπο ζωής συγκριτικά με πριν την αναχώρηση σου για το εξωτερικό;
Έρχομαι δύο φορές το χρόνο. Αυτά που παρατήρησα είναι: η αύξηση των τιμών παντού, ειδικότερα στο σουπερμάρκετ καθώς και στις διακοπές. Όσο αφορά τους μηνιαίους λογαριασμούς (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο), δεν μπορώ να ξέρω καθώς δε μένω εκεί.
Επίσης, μια άλλη παρατήρηση μου είναι πως οι νέοι άνθρωποι μετά την πανδημία έχουν περισσότερη όρεξη και δημιουργικότητα να κάνουν πράγματα. Ειδικότερα, έχει αρχίσει να εγκαθιδρύεται η ιδέα της online επιχειρηματικότητας καθώς και μέσω των social media. Με αυτό τον τρόπο, πολλά νέα παιδιά μένουν και δραστηριοποιούνται στην επαρχία όπου εργάζονται με αντικείμενο την ελληνική παράδοση.
Θεωρείς πως η πανδημία επηρέασε την Ελλάδα;
Κρίνοντας από το οικογενειακό μου περιβάλλον, παρατήρησα τον περιορισμό των κοινωνικών τους επαφών, κατάσταση η οποία παρέμεινε και μετά το πέρας της καραντίνας. Εκτός αυτού, υπήρξε μια γενικότερη πόλωση, απομάκρυνση από συγγενείς και φίλους καθώς και διαφορετικές απόψεις για την ύπαρξη ή μη του covid.
Έχεις σκεφτεί ή σκέφτεσαι τη μετακόμιση στην Ελλάδα; Αν ναι, για ποιους λόγους;
Ναι την έχω σκεφτεί, κυρίως για οικογενειακούς λόγους. Επιπλέον, θα ήθελα να σπουδάσω ψυχοθεραπεία. Ο λόγος που δεν πραγματοποιώ τις σπουδές αυτές στη Γερμανία είναι: η γλώσσα καθώς και ότι απαιτεί περισσότερα χρόνια σπουδών ώστε να μπορέσεις να εργαστείς ως ψυχοθεραπευτής. Εκτός αυτού, ένας ακόμη λόγος είναι ο ήλιος και η θάλασσα.
Υπάρχουν τυχόν ανασταλτικοί παράγοντες στις σκέψεις σου για επιστροφή στην Ελλάδα;
Ανασταλτικός παράγοντας στην απόφαση για επιστροφή μου στην Ελλάδα είναι η έλλειψη ασφάλειας. Για παράδειγμα, μέχρι τα 25 μου που εργαζόμουν και ζούσα στην Ελλάδα, πάλευα να τα κάνω όλα μόνη μου ενώ η κρατική υποστήριξη ήταν ανεπαρκής. Επίσης, αν και η κρατική οργάνωση ήταν ανεπαρκής, παρατηρούσα πως και οι πολίτες συμπεριφέρονταν αρκετές φορές με έλλειψη οργάνωσης τόσο σε θέματα καθαριότητας όσο και γενικότερα.
Αν γυρνούσες το χρόνο πίσω, θα επέλεγες ξανά τη Γερμανία ως χώρα μετεγκατάστασης;
Να θα επέλεγα ξανά τη Γερμανία. Ωστόσο, θα επέλεγα άλλη πόλη και άλλο μεταπτυχιακό.
Ποιες συμβουλές θα έδινες σε κάποιον-α που θα ήθελε να μετακομίσει στο εξωτερικό;
Η μετανάστευση σε άλλη χώρα έχει αρκετή μοναξιά. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό όποιος/α πάρει την απόφαση να μετακομίσει στο εξωτερικό, να δώσει έμφαση στην καλλιέργεια των κοινωνικών του επαφών. Αυτό δε μπορεί να γίνει με το να πηγαίνεις σε καφέ ή μπαρ, αλλά με την εκμάθηση της γλώσσας και τη συμμετοχή σε δραστηριότητες και χόμπι. Ειδικά για τη Γερμανία, αυτό που προτείνω είναι όταν κανονίζεις μια έξοδο, να έχεις στο νου σου πως οι Γερμανοί (λόγω νοοτροπίας) κανονίζουν αρκετά νωρίς τις εξόδους τους και όχι τελευταία στιγμή.
Η Γερμανία ως χώρα παρέχει αρκετή ασφάλεια οπότε εάν κάποιος έχει πάρει την απόφαση να μετακομίσει στο εξωτερικό να μη φοβηθεί.
Όσο αφορά τη γραφειοκρατία, τα περισσότερα έγγραφα είναι στα γερμανικά. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι Γερμανοί μιλούν αγγλικά οπότε δε θα υπάρξει πρόβλημα στη συνεννόηση. Πέρα από αυτά, η μετακόμιση στο εξωτερικό είναι μια ευκαιρία να γνωρίσεις νέο κόσμο καθώς και να κάνεις ταξίδια, μιας που η Γερμανία βρίσκεται κοντά σε αρκετές χώρες και διαθέτει πολύ καλά μέσα μεταφοράς.