Είναι δυνατόν, θ’ αναρωτηθείς, από πορτοκάλια να φτιάξω λεμονάδα; Πάμε να δούμε!
Θα μιλήσουμε για το σενάριο που ακολουθούμε υποσυνείδητα οι περισσότεροι απ’ την αρχή της ενηλικίωσής μας. Και δεν εννοούμε το σενάριο μιας ταινίας, καθώς, για να ξεφύγεις απ’ αυτό, μπορείς, απλά, να επιλέξεις μια άλλη ταινία. Παρόλο που σ’ αυτή την ταινία –της ζωής μας- είμαστε εμείς οι πρωταγωνιστές, φαίνεται πως αρκετές φορές δεν μπορούμε να ξεφύγουμε απ’ το σενάριο που έγραψαν για εμάς η οικογένειά μας, η στενόμυαλη παιδεία ή η κοινωνία.
Θα μού πεις ο ρόλος ενός ηθοποιού είναι να είναι πρωταγωνιστής και ν’ ακολουθεί το σενάριο που τού έχουν δώσει. Μιας και μιλάμε, όμως, κυριολεκτικά για την ζωή μας, καλό είναι να πάρουμε εμείς τα ηνία και να γράψουμε μόνοι μας το παρόν και το μέλλον μας.
Συχνά πιστεύουμε ότι αρκετές αποφάσεις και πράξεις μας είναι δικά μας δημιουργήματα και δεν συνειδητοποιούμε ότι, απλώς, είμαστε θεατές σε μια κακοστημένη παράσταση. Αυτό δεν συμβαίνει σ’ όλους και για τα πάντα, αλλά, καλώς ή κακώς, ο περίγυρός σου διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις συνήθειες, τις αντιδράσεις και τον τρόπο αντιμετώπισης που έχεις υιοθετήσει. Όπως είχε πει κι ο Βασίλης «Στο ίδιο έργο θεατές». Βέβαια, δεν υπάρχουν θεατές στην προκειμένη περίπτωση. Ο θεατής είναι ένας και είσαι εσύ, που βλέπεις το ίδιο έργο, ξανά και ξανά.
Οπότε, το πρώτο στάδιο είναι να κατανοήσεις, είτε μόνος σου είτε με την βοήθεια ενός ψυχολόγου, ποιες απ’ τις συμπεριφορές σου δεν είναι δικές σου. Ένας που έχει κάνει μια στοιχειώδη έρευνα με τον εαυτό του θα πει «Σιγά το δύσκολο, αυτό το γνωρίζω, ήδη». Χωρίς να θέλω να στενοχωρήσω κανέναν, αυτή είναι μόνο η αρχή, για να καταφέρεις να γράψεις το δικό σου σενάριο.
Το δεύτερο είναι να ξεχωρίσεις ποιες απ’ αυτές τις συμπεριφορές θες να κρατήσεις για εσένα, καθώς έχεις δει ότι δουλεύουν σωστά, και ποιες ν’ αντικαταστήσεις με άλλες. Είπαμε, δεν μάς τα έμαθαν κι όλα λάθος…
Σού έχει τύχει να κάνεις κάτι και, ενώ θεωρείς λογική την στάση σου, μετά να σκέφτεσαι, αν, πραγματικά, έκανες καλά; Ενώ έχεις κάνει κάτι που θα έπρεπε να σε χαροποιήσει, μέσα σου να νιώθεις θλίψη; Ενώ η ζωή σου στα μάτια κάποιου άλλου φαίνεται να πηγαίνει υπέροχα, εσύ να θες να τα παρατήσεις όλα και να γίνεις χορεύτρια;
Ε, αυτές είναι οι περιπτώσεις που πρέπει να πάρεις το μολύβι και ν’ αρχίσεις να γράφεις απ’ την αρχή το σενάριό σου.
Όταν έχεις καταλάβει ότι κάτι δεν δουλεύει για εσένα, ξεκίνα την προσπάθεια να τ’ αλλάξεις. Ναι, στην αρχή θα είναι δύσκολο, θα φαντάζει άγνωστο και λογικό, αφού θα είναι. Πρέπει να βγεις απ’ το comfort zone σου, για να το πετύχεις. Για παράδειγμα, γνωρίζεις ότι έλκεσαι απ’ άνδρες οι οποίοι είναι δυναμικοί –ίσως γιατί έτσι να ήταν ο πατέρας σου-, αλλά πάντα στην πορεία της σχέσης είναι κάτι που σε κουράζει και είναι, ίσως, ο ίδιος λόγος που δεν έχεις καταφέρει να κάνεις μια ουσιαστική σχέση ακόμη. Δεν δουλεύει για εσένα αυτό, είναι εμφανές. Όσο, λοιπόν, κι αν, αρχικά, σ’ ελκύει ένας τέτοιος άνδρας, σκέψου, αν, πραγματικά, είχε ποτέ αποτέλεσμα. Γιατί να έχει τώρα; Πρέπει να βρεις κάποιον που να ταιριάζει στα δικές σου ανάγκες, όχι στης μητέρας σου. Όταν η ζωή σού δίνει πορτοκάλια, φτιάξε λεμονάδα!
Προφανώς, αυτό δεν βρίσκει εφαρμογή μόνο στις ερωτικές σχέσεις αλλά και στις φιλικές, στις οικογενειακές, στις εργασιακές. Έχεις έναν φίλο που συνεχώς έχει χρόνο μόνο για τα δικά του προβλήματα και, όταν βρίσκεσαι εσύ σ’ αυτή την θέση, συνεχώς σε υπονομεύει. Μίλα του, πες του τι αισθάνεσαι και, αν δεις ότι επαναλαμβάνεται, βρες άλλον φίλο. Μα, είναι τόσα χρόνια φίλος μου, πού να βρω τώρα νέα παρέα κλπ… Δικαιολογίες, για να μείνεις σε μια κατάσταση που δεν σού κάνει καλό –παρόλο που, άμα το σκεφτείς, τ’ αντίθετο θα έπρεπε να γίνεται- υπάρχουν πολλές. Και, επειδή γι’ αυτό ευθύνεται μόνο το σενάριό σου, βγες απ’ τα νερά σου και κάνε ένα βήμα στ’ «άγνωστο», που ξέρεις, σίγουρα, ότι μόνο καλό θα σού κάνει.
Βρίσκεσαι σε ένα εργασιακό περιβάλλον που θυμίζει Βαγδάτη. Τ’ αφεντικό φωνάζει απ’ το πρωί έως το βράδυ. Γυρνάς σπίτι σου και κλαις. Και, όμως, δεν φεύγεις απ’ αυτήν την δουλειά. Γιατί; Ίσως να έχεις υπάρξει σε βίαιο περιβάλλον είτε στο σπίτι, είτε στο σχολείο ή, ίσως, να πληρώνει καλά αυτή η δουλειά και να έχεις μάθει ότι στον βωμό του χρήματος θυσιάζεις τα πάντα. Εγώ θα σού πω πως την ψυχική σου υγεία δεν πρέπει να την θυσιάζεις για κανέναν και για τίποτα. Δεν γίνεται να πιστεύεις ότι, εφόσον έχεις τα προσόντα για μια τέτοια θέση εργασίας, δεν υπάρχει αλλού κάποιο εργασιακό περιβάλλον που να είναι ανθρώπινο. Πήγαινε στο γραφείο, παραιτήσου και, αν θες, μπορείς μιλήσεις και για λίγη ώρα Γαλλικά.
Τα παραδείγματα μπορεί να είναι ατελείωτα. Το Concept, όμως, είναι ίδιο. Όταν κάτι δεν σε κάνει να νιώθεις ο εαυτός σου, ψάξε το, κάνε μια εσωτερική ενδοσκόπηση. Ίσως να μην είναι δικό σου. Προφανώς, δεν γίνεται να περνάμε μόνιμα καλά και να πετάμε στα σύννεφα, αναποδιές συμβαίνουν και θα συμβαίνουν σ’ όλους μας. Όταν, όμως, έχεις την δυνατότητα ν’ αλλάξεις μια κατάσταση που σε φθείρει και δεν το κάνεις, εκεί υπάρχει το πρόβλημα.
Όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, όσο άγνωστο και να είναι, όσο τρελό κι αν φαντάζει, κάνε το πρώτο βήμα. Φύγε από κάτι που, σίγουρα, δεν σού κάνει καλό και ψάξε κάτι νέο. Κι αν βρεθώ σε κάτι χειρότερο; Θα κάνεις δύο βήματα μετά, τρία, τέσσερα μέχρι να βρεις κάτι που θα σε κάνει να χαμογελάς. Μην συμβιβαστείς. Κάνε εσύ την ζωή σου πιο όμορφη, γράψε το δικό σου έργο και γίνε ο πρωταγωνιστής, επιτέλους!