Τελικά είχε δίκιο ο Κάπελ. Είναι δύσκολο να γράφεις για τον εαυτό σου. Ενδιαφέρουσα άσκηση Νίκη μου, χρειάζεται όμως άλλη φόρμα και εκεί συλλαμβάνομαι αστοιχείωτος!
Η χρονιά ξεκίνησε πέντε μέρες νωρίτερα. Σάββατο 28/12/2019. Κομβική ημερομηνία. Γράψιμο, καλή ώρα, στον υπολογιστή. Παρόμοιος, κάπως πιο προσωπικός απολογισμός και απόπειρα αποχαιρετισμού. Ξαφνικά από το ραδιόφωνο η είδηση για το θάνατο του Θάνου. Η εξήγηση της περίπου μεταφυσικής προαίσθησης. Γιατί ψιθυρίζω ένα συγκεκριμένο τραγούδι δίχως ιδιαίτερο λόγο. Αυτόματη κίνηση ένα μήνυμα στο Φίλιππο. Ο άχαρος ρόλος του αγγελιοφόρου της θλίψης. Όπως συμβαίνει μεταξύ ανθρώπων που γνωρίζονται και επικοινωνούν με τη σκέψη, η εκατέρωθεν αποστολή και λήψη μηνυμάτων ήταν ταυτόχρονη. Κάπως έτσι άνοιξε ο κύκλος για το 2020. Πίσω έμενε μια εφηβεία που τα οικεία τοπία της μου φαίνονταν πια τόσο απόμακρα.
Ο χειμώνας μπορεί να περάσει μέσα από το φίλτρο της αφαίρεσης και να αποτυπωθεί ως εξής. Μια ολόγυμνη απουσία όταν όλοι μας παράτησαν. Μια σκόπιμη απροθυμία στο κρυφτό με τη μιζέρια. Με παύσεις.
Έπειτα, τέλη Φλεβάρη ένα τηλεφώνημα και μετά ξανά η σιωπηλή αυτάρκεια της αναμονής. Ο Μάρτιος, περασμένα μεσάνυχτα, άνοιξη. Παραμερισμένος κάπως προς το πλάι, σε άβαφες πολυθρόνες. Σαν μια αγρυπνία ή παραμονή αποχωρισμού. Η ανάγκη, η κινητήριος δύναμη της ανθρωπότητας την περίοδο εξάπλωσης της πανδημίας ενεργοποίησε μια θαυμαστή πειθαρχία στη μονότονη και επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα. Χωρίς αντίκρισμα. Γιορτινές μέρες να μη χαλάμε, όμως, την ατμόσφαιρα της χρυσόσκονης.
Ας ανοίξουμε μια παρένθεση αναφορικά με τον ιό.Το ζόφο, το θανατικό και το κέρδος των λίγων σε βάρος των πολλών. Για το Μαρξ, «το κεφάλαιο δε δημιουργεί επιστήμη, αλλά την εκμεταλλεύεται την ιδιοποιείται για τις ανάγκες της διαδικασίας της παραγωγής». Το κεφάλαιο έχει την δυνατότητα να μετατρέψει τις παραγωγικές κοινωνικές δυνάμεις σε δυνάμεις καταστροφής. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να μετατρέψει και την επιστήμη, σε εχθρική προς την κοινωνία δύναμη, παρόλο τον θεμελιώδη κοινωνικό της ρόλο που δεν είναι άλλος από την ανακάλυψη των νόμων εξέλιξης και ανάπτυξης της κοινωνίας.
Ξέρετε, όσο τελείωναν οι μέρες που ανθίζουν τα λουλούδια και πλησίαζε το καλοκαίρι, απάντησα στο παρακάτω δίλημμα συντρίβοντας τις όποιες, τυχόν, αυταπάτες. Ή με τους Ρωμαίους ή με τους Γαλάτες.
Και το θέρος! Η στιγμιαία ελευθερία. Το αντάμωμα με το Νίκο με τον οποίο χαθήκαμε, κάποτε, αλλά δεν έπαψε και δεν έσβησε η αγάπη και η φλόγα από τα μάτια. Την ίδια περίοδο και η ομαδοποίηση όπως θα λέγαμε στην παραγοντοποίηση, όλων όσων είχαμε διασκορπιστεί αλλά η έγνοια λειτούργησε ως ανάχωμα στην απόπειρα δημιουργίας αποστάσεων. Σίγουρα, καμία αδιαφορία μεταξύ ημών. Μονάχα ο φθοροποιός χρόνος και οι ατέλειωτες υποχρεώσεις. Ζητήματα ιεράρχησης θα πείτε και θα γνέψω καταφατικά. Όλα αυτά κάτω από τη φιλόξενη σκέπη ενός ονόματος. Μαντέμι χωρίς πετράδια, αστέρια- πλην ενός- και στέμμα.
Τότε είναι που φουντώνει ο πόθος να είμαστε οι χειριστές του χρόνου, όχι τα υποχείριά του. Ματαιότητα στο γενικό πλάνο, παρακινητική σκέψη στην κοντινή λήψη.
Επειδή όλοι τρεφόμαστε από την καραβάνα της εποχής μας, υποπτεύομαι ότι ο Κάφκα είναι ο άνθρωπός μας. Από το βιβλίο του “Ο καλλιτέχνης της πείνας”, αντιγράφω: Μπορείς να κάνεις κάποιον να καταλάβει την πείνα; Αυτός πού δεν τή ζει, με κανένα τρόπο δε μπορεί να την καταλάβει.
Όταν οι νύχτες άρχισαν να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια από τις ημέρες, όταν οι ήσυχες μέρες του Αυγούστου ξέφυγαν για ακόμη μια φορά από τη χούφτα μας και πέταξαν μακριά και αγέρωχα όπως οι ερωδιοί συνειδητοποίησα το άσκοπο και το πρόσκαιρο της κάθε νίκης.Έφυγαν ένας ένας οι παλιοί μας γνώριμοι. Οι ροδοδάφνες και τα άσπρα βότσαλα.
Το αποκαλόκαιρο από τις αρχές του κιόλας ήταν ξεχωριστό. Η βραδινή βόλτα στην πόλη με τα βαριά βλέφαρα και τις ατέλειωτες αμαρτίες, το απαραίτητο προσκύνημα στις ιέρειες ατομικών ναών ωρίμανσης, μια πρόταση για ηχογραφημένες συζητήσεις ποικίλης ύλης και αντίστοιχου ενδιαφέροντος συνέθεσαν τη βάση του πίνακα. Ο επιταχυντής των εξελίξεων. Παρακάτω η πρόσοψη του μαρτυρίου και οι ελαιογραφίες. Όμορφα τα βράδια του φθινοπώρου. Συμφιλιωτικά.
Ξεχωριστές χάριτες και υποκλίσεις για την τιμή και την εμπιστοσύνη στον Παναγιώτη Παναγούλια, τον Κώστα Σπανό, το Γιώργο Δαλέζιο, το Γιάννη Αλεξάκη και φυσικά τον Άγγελο Παπαγεωργίου. Και να μην ξέρουν εκείνοι, γνωρίζω εγώ. Κακό πράγμα η προσωπική αντωνυμία. Έστω και στο τέλος μιας πρότασης.
Ενώ, λοιπόν, αποζητάς το ελάχιστο, τη συντήρηση της πρότερης έντασης, δέχεσαι χριστουγεννιάτικο δώρο το Σεπτέμβριο.Το ανοίγεις διότι μέχρι το Δεκέμβριο μεσολαβεί αρκετός καιρός και σίγουρα δεν είσαι ψυγείο για να το διατηρήσεις. Έπειτα πάλι, είναι και το άλλο. Πόσα παίρνουμε τραγούδια στο καρτέρι και στο τέλος δεν μας βγάζουν πουθενά, όπως θα σημείωνε και ο Γιάννης Παπαγεωργίου. Όχι της γνωστής οικογένειας…
Όμως, ακόμη και αν τα καταφέρεις, η γεύση δεν είναι η ίδια. Είναι στυφή. Απορρίπτεται. Άλλωστε η ποιήτρια Λένα Παππά έγραψε τους στίχους. Ακολούθησε η μελοποίηση από το Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα το 1994 στο δίσκο «Της αγάπης μαχαιριά »,
Γιατί ό,τι υπήρξε μια φορά, δε γίνεται να πάψει να έχει υπάρξει
Συμπερασματικά, το δίσεκτο 2020 προσδοκώ πως μπορώ να το περιγράψω με πέντε λέξεις. Γέννηση, θάνατος, έρωτας, σκοτάδι, ουρανός.
Με Θάνο Μικρούτσικο ξεκίνησε η ανασκόπηση στις σελίδες του προσωπικού ηλε-ημερολογίου, με τον εισηγητή της ατονικής μουσικής στην Ελλάδα θα ολοκληρωθεί. Για εκείνον, για εσάς. Μια απόμακρη δικαίωση.