Οι συντάκτες της σελίδας Out Of the Box ετοίμασαν και παρουσιάζουν τις δικές τους αγαπημένες πεντάδες με αφορμή της ψηφοφορία που διεξήχθη από την Ευρωλίγκα στο πλαίσιο των εορτασμών των 25 χρόνων από την έναρξη της διοργάνωσης. Σήμερα, οι επιλογές του Σπύρου Χατζηβασίλογλου.
Εξ ορισμού η διαλογή από τη μεγάλη συλλογή, κάτι σαν αυτοκόλλητα στα εφηβικά περιοδικά αθλητικών ηρώων, είναι δύσκολο. Θα την κάνουμε ακόμα πιο αλλόκοτη διότι αναζητώντας τους παίκτες που έφεραν αλλαγή στον τρόπο που παίζεται το άθλημα στην Ευρώπη, οφείλουμε να λάβουμε υπόψιν τη διάρκεια, τη συνέπεια και τις κατακτήσεις τροπαίων σε κάθε φάση της καριέρας τους. Τέλος, θα επιστρατεύσουμε την κρίση μας και όσα έχουν παρακολουθήσει τα μάτια μας και θα αφήσουμε στην άκρη στρεβλές, εξιδανικευμένες αναμνήσεις ή διηγήσεις που ρέπουν προς την υπερβολή. Ας ξεκινήσουμε!
Ο Πειραιάς μέχρι το 1928, ήταν το έρημο αρχαίο λιμάνι. Τότε, άρχισαν να έρχονται πρόσφυγες και κατατρεγμένοι, από παντού, για να τον εποικίσουν. Το αστικό κράτος άρχισε να δίνει προνόμια σε όσους σχεδίαζαν να κατοικίσουν γιατί χρειαζόταν το λιμάνι. Άλλωστε, να μην λησμονούμε ότι η αρχαία αθηναϊκή συμμαχία είχε βασιστεί, λόγω του πανέξυπνου Θεμιστοκλή, στον Πειραιά. Αυτός έστησε την Αθήνα, φέρνοντας το λιμάνι στα πόδια της. Ο Πειραιάς είναι το κέντρο των διελεύσεων. Ο Περαματάρης που μεταφέροντας ανθρώπους και αγαθά ενώνει την ιστορία και κάπως έτσι, η ανησυχία της διακίνησης απορρίπτει τον εφησυχασμό. Ο Βασίλης Σπανούλης ήταν σαν τα όνειρα. Όταν είναι ωραία δεν θες να τελειώσουν ποτέ! Κατάφερε να αρθεί πάνω από ένα μολυσμένο περιβάλλον χάριν στη δική του βούληση, τα γονίδια και την προσωπικότητα. Ηγήθηκε σε μια ομάδα που ήταν για μια δεκαετία ο κομπάρσος, άλλοτε κουρελής και ενίοτε κομψός, εντός και εκτός συνόρων και τίναξε το πέπλο με τις δικαιολογίες. Έκανε τους ανθρώπους να πιστέψουν στα θαύματα. Συνδύασε τη μεθοδικότητα με την προσπάθεια για την κατάκτηση του αδύνατου. Διεθνώς, ο αντίκτυπος του και το αλύγιστο πνεύμα του μαχητή, έφερε την αναγνώριση, την καταξίωση και την αλλαγή στις προτεραιότητες αναφορικά με το πώς στήνεται μια ομάδα μπάσκετ. Οι σωστές αποστάσεις, ο καλός ρυθμός και συγχρονισμός ήταν τα αναγκαία γρανάζια για να δουλέψει ο μηχανισμός. Ωστόσο, όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχτούμε, οι περισσότεροι καταλαβαίναμε την έκβαση της αναμέτρησης από τη διαύγεια/καθαρότητα ή το θολό τοπίο στα μάτια του!
Ο Κάιλ Χάινς χώρισε το ευρωπαϊκό μπάσκετ, στις θέσεις, των ψηλών στο πριν και το μετά από εκείνον. Ουσιαστικά, έκλεισε τον κύκλο με τα κλασικά πεντάρια τύπου Κρίστιτς, Παπαδόπουλου, Μπουρούση και εγκαινίασε το δόγμα των ημίψηλων. Στην πραγματικότητα, υποχρεώνει τις υπόλοιπες ομάδες της λίγκας να ακολουθήσουν τον συγκεκριμένο προσανατολισμό για, τουλάχιστον, μία πενταετία. Με δύναμη, ομαδικότητα και αυταπάρνηση, με άριστο χειρισμό της μπάλας και αδάμαστη υπεροχή όταν ξεκινούσε από την προέκταση των βολών (αγκώνας) προς το καλάθι βάζοντας στον ώμο του τον αντίπαλο. Όμοια ορμή με αυτή του αείμνηστου Αλφόνσο Φορντ! Με ασύγκριτη πλευρική ταχύτητα για να υποστηρίξει κάθε είδους άμυνας και να φέρει στην επιφάνεια τις αλλαγές στα σκριν μεταξύ περιφερειακού και ψηλού. Με τον Ολυμπιακό άλλαξε τα δεδομένα. Όμως, στην ΤΣΣΚΑ διαφοροποίησε τον τρόπο που προσέγγιζαν το παιχνίδι. Οι δίμετροι και τα βαριά κορμιά, από τις θέσεις 2-5, πηγαίνουν στην άκρη και με τη συνδρομή του Δημήτρη Ιτούδη, η ρωσική ομάδα αποκτά αρετές στο παιχνίδι της με γρήγορο ποστάρισμα, με πικ εν ρολ για να πάρει τα “δώρα” του Τεόντοσιτς, του Σέρχιο Ροντρίγκες, τις εκτελέσεις του Ντε Κολό, του Κλάιμπερν και του Χίγκινς. Σε κάθε περίπτωση, η ρακέτα ανοίγει και μαζί της ο χώρος για περισσότερες δράσεις μακριά από τη μπάλα και διάφορες απομονώσεις στις οποίες στόχευε το σχέδιο ως πιθανή κατάληξη.
Προτού αλλάξει η γεωμετρική διάταξη στο ζωγραφιστό και μεγαλώσει η απόσταση στη γραμμή για το τρίποντο, τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα. Ειδικά για τις ομάδες που επεδίωκαν να ανοίξουν το ρυθμό και να παίξουν σε περισσότερες κατοχές. Η Μακάμπι ήταν μία από αυτές και ο Νίκολα Βούισιτς ήταν ο πυλώνας ισορροπίας της. Με βασικές αρχές από το βιβλίου του μπάσκετ στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, με κινήσεις που έπρεπε να γίνουν από έξω προς τα μέσα, ο Βούισιτς ρύθμιζε το κέντρο βάρους των επιθέσεων. Εκτός αυτού, έδινε τη δυνατότητα στην ομάδα του να έχει διαρκή ροή στην επίθεσή της, δεδομένου ότι με τις πάσες χέρι με χέρι (hand off) δεν σταματούσε τη μπάλα στα χέρια του, παγώνοντάς την, αλλά αντιθέτως, έβλεπε όλα τα κοψίματα, είχε ρεπερτόριο στην τεχνική του και ένωνε περιφέρεια και γραμμή ψηλών αυξάνοντας το εύρος δυνατοτήτων στο πέντε εναντίον πέντε. Στον Ολυμπιακό είναι αξιομνημόνευτη η συνεργασία του με τον Θοδωρή Παπαλουκά και το γεγονός ότι η άνοδος της απόδοσής του, προτού τραυματιστεί, ήταν παράλληλη με την καμπύλη των ερυθρόλευκων τη σεζόν 2008-2009.
Μπορεί να έμεινε για μια διετία (2015-17) στα ευρωπαϊκά παρκέ αλλά το αποτύπωμά του είναι ογκώδες. Τόσο που ανάγκασε τον Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς να καθιερώσει τη φευγαλέα ιδέα του, στον τελικό της Αθήνας, το 2007, με τον Παναθηναϊκό απέναντι στην ΤΣΣΚΑ. Τότε, δεν υπήρχε Φώτσης, ο Τσαρτσαρής ήταν τραυματίας και ο Μπατίστ έπαιξε στο τέσσερα. Μετά από εννέα χρόνια, το δίδυμο Βέσελι και Ούντοχ προκαλούσε ασφυξία. Παρότι δεν δημιουργούσαν απειλή από μακριά με το σουτ τους και οι αποστάσεις, ενδεχομένως να ήταν πρόβλημα. Κι αν για ο Τσέχος μάς είχε συστηθεί σαν τριάρι στην Παρτιζάν του Βουγιόσεβιτς που έπαιξε στον ημιτελικό κόντρα στον Ολυμπιακό το 2009, ο Νιγηριανός ψηλός έφερε την επανάσταση ή καλύτερα τη μετάβαση στο μπάσκετ της τρέχουσας δεκαετίας. Με ύψος 2,06 αποκαθιστά την τιμή των παλιών δεινοσαύρων, έστω σε ένα βαθμό, αλλά κάνει κι άλλα πολλά και ενδιαφέροντα. Μπορεί να παίξει άμυνα τόσο στην κορυφή όσο και στη διαγώνιο. Μπορεί, παράλληλα, να υποστηρίξει άμυνα με αλλαγές προστατεύοντας την τελευταία γραμμή, στο ζωγραφιστό, και να μπει σε περιστροφές, αν κριθεί απαραίτητο. Αξίζει να σημειώσουμε ότι τη χρονιά που η Φενέρμπαχτσε στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης, ο Ούντοχ ψηφίστηκε καλύτερος αμυντικός της χρονιάς- προστάτης της ρακέτας (sic)-, ενώ στον τελικό της Κωνσταντινούπολης είχε πέντε μπλοκ κυριαρχώντας στα δύο καλάθια!
Στη Μεσοποταμία τα όνειρα ήταν δύο ειδών. Τα όμορφα που ήταν σταλμένα από τους θεούς και τα άσχημα που τα είχαν στείλει οι δαίμονες. Οι Ασσύριοι είχαν αναπτύξει δικούς τους ονειροκρίτες. Στο δικό τους πολιτισμό τα άσχημα όνειρα ήταν το προμήνυμα κάποιου προβλήματος το οποίο λυνόταν, μονάχα, με εξορκισμό του δαίμονα. Οι Αιγύπτιοι, μέσω ειδικών συμβόλων, φρόντιζαν να καταγράφουν τα όνειρά τους. Εκείνος, πάλι, ψηφίστηκε δύο συνεχόμενες χρονιές MVP της Ευρωλίγκας (2004/5-2005/6). Οι τραυματισμοί στον αστράγαλο ήταν το κακό όνειρο προτού ξημερώσει και αφήσει το NBA για τη Μακάμπι. Αναμφισβήτητα, ήταν ο αθλητής ο οποίος με αθλητικά προσόντα, μέγεθος, τακτική αντίληψη και ταχύτητα και δίχως το παραμικρό ψεγάδι, θα έβρισκε πρωταγωνιστικό ρόλο σε ομάδα επιπέδου φάιναλ φορ το 2025! Η συνύπαρξή του με τον Γιασικεβίτσιους, τον Σαρπ, τον Βούιστιτς και τον Μπαστόν ξεσκόνισαν το σακάκι των 30” της επίθεσης που φορούσαν, ακόμα, οι προπονητές στην έναρξη της νέας χιλιετίας. Είχε 16,3 πόντους μέσο όρο, 5,8 ριμπάουντς, 3,2 τελικές πάσες και 1,6 κλεψίματα ανά αγώνα! Επιπρόσθετα, είχε την ευχέρεια να δίνει πόντους στο τρανζίσιον, να απειλεί μετά από ντρίμπλα με ενδιάμεσο σουτ, να χτυπάει με προσωπική ενέργεια, κάθετα, χωρίς να δεχτεί σκριν, με εκκωφαντικές προσπάθειες και τρανταχτά τελειώματα, να παίζει και με τη μπάλα και στη αδύναμη πλευρά χτυπώντας το κλόουζ άουτ, να είναι ο εκτελεστής στη δεύτερη περιστροφή της άμυνας και άνευ περισπασμού να αμύνεται κοντά στο καλάθι αλλά και στη μπάλα όταν απαιτείτο! Ο Πάρκερ έδωσε οντότητα στα φτερά, τους πλαϊνούς των ομάδων.