Η αγιαχουάσκα είναι μια ουσία γνωστή σήμερα σ’ όλο τον κόσμο που την ακολουθεί μια πολεμική ρητορική. Άλλοι την θεωρούν ένα μαγικό ποτό, η ιατρική επιστήμη ένα επικίνδυνο ναρκωτικό.
Σε πολλές αυτόχθονες φυλές της Αμαζονίας η χρήση της έχει ιστορία 4.000 χρόνων ως φάρμακο. Για τους Σιπίμπο είναι ο πυρήνας του πολιτισμού και των πιστεύω τους.
Γνωρίζουν καλά πώς να χρησιμοποιούν σωστά αυτό το φυτό και σε ποιες ποσότητες, για να θεραπεύσουν τον άρρωστο. Κάθε φυτό έχει το δικό του πνεύμα και χάρη στην αγιαχουάσκα και τα τελετουργικά τραγούδια τους, που ονομάζονται Icaros. Μέσω αυτών σαμάνοι μπορούν να επικοινωνήσουν με πνεύματα και να ταξιδέψουν σ’ άλλους κόσμους και διαστάσεις.
Η λέξη αγιαχουάσκα στα ισπανικά προέρχεται απ’ την γλώσσα κέτσουα. Άγια είναι το πνεύμα κι ουάσκα το κλήμα. Στην γλώσσα των ιθαγενών ονομάζεται yagé όπως, επίσης, ιερό φυτό, η μητέρα των φυτών κ.ά. Η παραγωγή της είναι συνδυασμός δυο φυτών, του Banisteriopsis caapi και του Psychotria viridis, που το αναμιγνύουν μ’ άλλα, αναλόγως με το τι θέλουν να πετύχουν. Οι επιστήμονες πονοκεφαλιάζουν μέχρι σήμερα για το πώς οι ιθαγενείς μπόρεσαν να συνδυάσουν αυτά τα δυο εντελώς διαφορετικά φυτά μεταξύ τους απ’ τα 50.000 που υπάρχουν στην Αμαζονία με τέτοιον ακριβή τρόπο, ώστε τα μοναδικά κι ασυνήθιστα χημικά που περιέχουν συμπληρώνουν το ένα τ’ άλλο τέλεια μεταξύ τους, ώστε οι σαμάνοι να έχουν αυτά τα οράματα. Οι ιθαγενείς πιστεύουν ότι οι πρόγονοί τους μέσω οραμάτων έμαθαν ότι τα φυτά μπορούσαν να τούς μιλήσουν κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, όπως η πανσέληνος, και να τούς αποκαλύψουν τα μυστικά τους.
Για τους βοτανολόγους υπάρχει μόνο ένα είδος. Ωστόσο, οι ιθαγενείς υποστηρίζουν ότι μπορούν να ξεχωρίσουν πολλά, με κριτήρια που δεν έχουν νόημα επιστημονικά. Ένας ερευνητής είπε για τις παρενέργειες που προκαλεί η αγιαχουάσκα: «Δεν ξέρουμε τίποτα. Το μόνο που κάνουμε είναι ν’ αναλύουμε αυτά που ξέρουμε. Αυτά που δεν καταλαβαίνουμε τ’ αφήνουμε στην μπάντα. Το ρίχνουμε στο μεταφυσικό, αλλά το μεταφυσικό δεν εξηγείται. Δεν είναι επιστήμη».
Οι Ιησουίτες το θεωρούσαν διαβολικό μείγμα απ’ τον 18ο αιώνα. Η χρήση του σήμερα είναι απαγορευμένη σε χώρες όπως η Αργεντινή και η Γαλλία, αλλά για το Περού είναι τμήμα της πολιτιστικής του κληρονομιάς.
Τα τελευταία χρόνια η Αμαζονία έχει γίνει το κέντρο του πνευματικού τουρισμού, κυρίως απ’ τους New Age ταξιδιώτες και μεταξύ άλλων δοκιμάζουν αγιαχουάσκα από εξειδικευμένους σαμάνους.
Η χρήση της είναι διπλή. Οι ιθαγενείς την πίνουν ως θεραπεία, για να καθαρίσουν τον οργανισμό τους απ’ τις τοξίνες και τα παράσιτα που αποβάλλονται μ’ εμετό και διάρροια και για να «δουν». Οι δυτικοί το πίνουν ψάχνοντας για «γνώση» ή για να «ταξιδέψουν» και να πειραματιστούν με τις ψυχεδελικές παρενέργειες που προκαλεί.
Αυτοί που έχουν κάνει χρήση της αγιαχουάσκα αναφέρουν διαφορετικές εμπειρίες. Λένε ότι σε οδηγεί βαθιά μέσα στον εαυτό σου και σού επιτρέπει να τον γνωρίσεις καλύτερα. Να γνωρίσεις τους άλλους και το σύμπαν και τις ενέργειες που μάς περιβάλουν, ταξιδεύοντας σ’ έναν παράλληλο κόσμο. Άλλοι ότι έχεις πνευματικές αποκαλύψεις που αφορούν τον σκοπό της ύπαρξής σου στον πλανήτη Γη, την αληθινή φύση του σύμπαντος, όπως και ότι σε βοηθά σε μια βαθιά αυτοκριτική κι αυτοσκόπηση, για να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Άλλοι, πάλι, το βλέπουν ως αναγέννηση του σώματος κι αισθάνονται ότι έχουν πρόσβαση σε υψηλότερες πνευματικές διαστάσεις κι έρχονται σ’ επαφή με διάφορα πνευματικά όντα απ’ άλλες διαστάσεις που μεσολαβούν ως οδηγοί ή θεραπευτές.
Μελέτες από ερευνητές έχουν δείξει ότι η αγιαχουάσκα αυξάνει την ικανότητα σκέψης, την νευρογένεση (αύξηση εγκεφαλικών κυττάρων), αφαιρεί κατά 90% χρόνιες παθήσεις που έχουν σχέση με τον θυμό και την επιθετικότητα κι έχει βαθιές θετικές αλλαγές στην ζωή.
Δεν απουσιάζουν οι κίνδυνοι απ’ την χρήση της αγιαχουάσκα. Η μη σωστή καθοδήγηση από ειδικούς μπορεί να προκαλέσει ψυχωτικές ταραχές κι όχι μόνο. Έχουν αναφερθεί και θάνατοι, κυρίως απ’ άτομα που είχαν, ήδη, καρδιακά προβλήματα ή άλλες χρόνιες παθήσεις.
Μάθετε τα πάντα για τα ήθη, τα έθιμα αλλά και τους κινδύνους π’ αντιμετωπίζουν οι φυλές του Αμαζονίου στο συγκλονιστικό νέο λογοτεχνικό οδοιπορικό του βραβευμένου απ’ το National Geographic φωτογράφου Βασίλη Κωνσταντινέα, με τίτλο “Πράσινος Παράδεισος, Κόκκινος Χρυσός”, που κυκλοφορεί απ’ τις Εκδόσεις iWrite!